Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından yayımlanan son Yatırım Eğilimi İstatistikleri, imalat sanayi genelinde 2025 yılında yapılması öngörülen yatırım harcamalarının bir önceki yıla göre artacağı yönündeki beklentilerin zayıflamaya devam ettiğini ortaya koyuyor. Bu durum, ekonomik büyüme ve istihdam açısından önemli sinyaller içeriyor. Peki, bu düşüşün nedenleri neler ve Türkiye ekonomisi için ne anlama geliyor?

Yatırım Beklentilerinde Zayıflama

TCMB'nin imalat sanayinde faaliyet gösteren 1736 iş yerinin yanıtlarından derlediği 2025 yılı bahar dönemi Yatırım Eğilimi İstatistikleri, 2024 yılında yapılan brüt yatırım harcamalarının bir önceki yıla göre artış gösterdiği yönündeki değerlendirmelerin, 2024 yılı güz döneminde öngörülenden daha düşük gerçekleştiğini gösteriyor. Özellikle üretimde çalışan sayısı 500 ve üzerinde olan işyerlerinde, diğer büyüklük gruplarının aksine, 2024 güz döneminde öngörülenden daha zayıf bir artış gözlemleniyor.

Büyüklük Gruplarına Göre Değerlendirme

2025 yılı bahar dönemi anket sonuçlarına göre, 2025 yılında yapılması öngörülen yatırım harcamalarının bir önceki yıla göre artacağı yönündeki değerlendirmelerin zayıflayarak devam ettiği görülüyor. İşyerlerinin büyüklük grupları itibarıyla yapılan değerlendirmede, üretimde çalışan sayısı 50 ile 249 arası olan işyerleri hariç, diğer tüm büyüklük gruplarında artış beklentileri 2024 yılı güz dönemindeki ilk değerlendirmelere göre aşağı yönlü revize edilmiş durumda. Bu durum, genel bir yatırım iştahsızlığına işaret ediyor olabilir.

Bu durumun nedenleri arasında şunlar sayılabilir:

• Ekonomik belirsizliklerin artması
• Yüksek enflasyon ve faiz oranları
• Küresel ticaretteki yavaşlama
• Jeopolitik riskler

Ekonomik Etkileri ve Öneriler

Yatırım harcamalarındaki bu düşüş, Türkiye ekonomisi için bir dizi olumsuz etki yaratabilir. Bunlar arasında ekonomik büyümenin yavaşlaması, istihdam artışının azalması ve rekabet gücünün düşmesi sayılabilir. Bu nedenle, hükümetin ve ilgili kurumların yatırım ortamını iyileştirmeye yönelik adımlar atması büyük önem taşıyor. Bu adımlar şunları içerebilir:

• Enflasyonu düşürmeye yönelik politikalar uygulamak
• Faiz oranlarını makul seviyelerde tutmak
• Vergi teşvikleri sağlamak
• Bürokratik engelleri azaltmak
• Hukuk sistemini iyileştirmek

Merkez Bankası'nın Yatırım Eğilimi İstatistikleri, Türkiye ekonomisi için önemli bir uyarı niteliği taşıyor. Yatırım harcamalarındaki düşüş eğilimi, ekonomik büyüme ve istihdam açısından risk oluşturuyor. Bu nedenle, hükümetin ve ilgili kurumların yatırım ortamını iyileştirmeye yönelik acil önlemler alması gerekiyor. Aksi takdirde, Türkiye ekonomisi önümüzdeki dönemde daha zorlu bir süreçle karşı karşıya kalabilir.