Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK),bankacılık sektörünü yakından ilgilendiren önemli bir düzenlemeye imza attı. Bankacılık hesaplarından kaynaklanan faiz oranı riskinin standart yaklaşımla ölçülmesine ve değerlendirilmesine ilişkin yönetmelik Resmi Gazete'de yayımlandı. Bu yeni düzenleme ile konsolide ve konsolide olmayan bankacılık hesaplarından kaynaklanan faiz oranı riski standart rasyosu %20'den %15'e düşürüldü. Peki, bu karar bankalar için ne anlama geliyor ve nelere yol açacak?

BDDK'nın Yeni Faiz Oranı Riski Düzenlemesi Neler Getiriyor?

Yayımlanan yönetmelik, bankacılık hesaplarında yer alan bilanço içi ve bilanço dışı pozisyonlardan kaynaklanan faiz oranı riskinin standart yaklaşımla ölçülmesine ve değerlendirilmesine ilişkin usul ve esasları belirliyor. Bu kapsamda yapılan değişikliklerle, bankaların faiz oranı riskini daha etkin bir şekilde yönetmeleri ve olası ekonomik dalgalanmalara karşı daha dirençli olmaları hedefleniyor.

Yönetmeliğe göre, bankacılık hesaplarından kaynaklanan faiz oranı riski standart rasyosunun hesaplanmasında, bankacılık hesaplarında yer alan pozisyonlardan katılma hesabı kaynaklı olanlar BDDK tarafından belirlenecek oranda dikkate alınacak. Ayrıca, standart yaklaşım uyarınca ekonomik değer değişimi hesaplamasına ilişkin genel hükümlere ilişkin düzenlemeler de yapıldı. Ekonomik değer değişimi hesaplamasında, faize duyarlı pozisyonlardan kaynaklanan gelecekteki tüm nakit akışları dikkate alınacak.

Bu pozisyonlar, çekirdek sermayeden indirilen varlıklar, maddi duran varlıklar, maddi olmayan duran varlıklar ve hisse senedi yatırımları dışında kalan bankacılık hesaplarında izlenen tüm aktif kalemler, çekirdek sermaye dışında kalan tüm pasif kalemler ve bilanço dışı kalemler olarak belirlendi.

Bankalar İçin Yeni Dönem: Uyum Süreci ve Beklentiler

Yeni yönetmelik, bankaların faiz riski yönetimi süreçlerinde önemli değişiklikler yapmasını gerektirecek. Özellikle ekonomik değer değişimi hesaplamalarında izlenecek aşamalar ve faize duyarlı bilanço içi ve bilanço dışı varlık ve yükümlülüklerin yeniden fiyatlanan tüm nakit akışlarının ilgili vade dilimlerine yerleştirilmesi gibi konularda bankaların dikkatli olması gerekiyor.

• Faize duyarlı bilanço içi ve bilanço dışı varlık ve yükümlülüklerin yeniden fiyatlanan tüm nakit akışları dikkate alınacak.
• Para birimi veya faizle ilişkilendirilen emtia bazında standartlaştırılmaya uyumlu olduğu ölçüde ilgili vade dilimlerine yerleştirilecek.
• Gömülü olan ve olmayan otomatik faiz oranı opsiyonaliteleri içeren araçların değerlerindeki değişiklikler dikkate alınacak.

Standartlaştırılmaya uyumlu olmayan pozisyonlar ise vadesiz mevduat ile gerçek kişi ve perakende müşterilere ait erken kapanma riski bulunan vadeli mevduat ve erken ödeme riski bulunan sabit faizli kredileri içerecek. Bu tür pozisyonların değerlendirilmesinde de belirli kriterler ve yöntemler uygulanacak.

Yönetmeliğin Yürürlüğe Giriş Tarihi ve Sonuçları

Söz konusu yönetmelik 1 Ekim 2025 tarihinde yürürlüğe girecek. Yönetmeliğin konsolide esasa göre uygulanması ise 1 Nisan 2026 tarihinde başlayacak. Bu tarihlerden itibaren bankaların yeni düzenlemelere uyum sağlaması ve gerekli hazırlıkları tamamlaması bekleniyor. BDDK'nın bu adımı, Türk bankacılık sektörünün daha sağlam ve istikrarlı bir yapıya kavuşmasına katkı sağlayacak gibi görünüyor. Faiz oranı riskinin daha etkin yönetilmesi, bankaların olası krizlere karşı daha dirençli olmasını ve ekonomik istikrarın korunmasına yardımcı olacaktır.