
Kayıt Dışı İstihdam Alarm Veriyor! İşte TEPAV'ın Şok Raporu
Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV),merakla beklenen istihdam bültenini yayınladı. Bültene göre, ülkemizde kayıt dışı istihdam oranı maalesef yükseliş göstererek %25,9'a ulaştı. Bu durum, hem çalışanların sosyal güvencesizliği hem de devletin vergi kaybı açısından önemli bir sorun teşkil ediyor. Peki, bu artışın sebepleri neler ve gelecekte bizi neler bekliyor?
Sigortalı Çalışan Sayısında Artış Var mı?
Raporda yer alan bilgilere göre, toplam sigortalı çalışan sayısında yıllık bazda %1,8'lik bir artış gözlemlendi. Aylık bazda ise bu artış %0,4 olarak kaydedildi. Bu artışla birlikte, Türkiye'deki toplam sigortalı çalışan sayısı 25 milyon 687 bin 875'e yükseldi. Ancak, kayıt dışı istihdamdaki artış, bu olumlu gelişmeyi gölgeliyor. Çünkü sigortalı çalışan sayısındaki artışa rağmen, kayıt dışı çalışanların sayısının da artması, istihdam piyasasında ciddi bir dengesizliğe işaret ediyor.
Kayıt Dışı İstihdamın Nedenleri ve Sonuçları
Kayıt dışı istihdamın pek çok nedeni bulunmaktadır. Bunlar arasında işverenlerin vergi ve sigorta primlerinden kaçınma isteği, çalışanların daha düşük ücretlerle çalışmayı kabul etmesi, denetim mekanizmalarının yetersizliği ve iş piyasasının esnek olmaması sayılabilir. Kayıt dışı istihdamın sonuçları ise oldukça ağır olabilir:
- Çalışanlar sosyal güvenlik haklarından mahrum kalır.
- Devlet vergi kaybına uğrar.
- Haksız rekabet ortamı oluşur.
- İş kazaları ve meslek hastalıkları durumunda çalışanlar güvencesiz kalır.
- Emeklilik hakları azalır veya ortadan kalkar.
Kayıt dışı istihdamla mücadele, hem çalışanların haklarını korumak hem de ülke ekonomisine katkı sağlamak açısından büyük önem taşımaktadır. Bu nedenle, devletin denetim mekanizmalarını güçlendirmesi, işverenleri teşvik etmesi ve çalışanları bilinçlendirmesi gerekmektedir.
TEPAV'ın raporu, Türkiye'deki istihdam piyasasının karmaşık yapısını bir kez daha gözler önüne seriyor. Sigortalı çalışan sayısındaki artış umut verici olsa da, kayıt dışı istihdamdaki yükseliş endişe verici bir tablo çiziyor. Bu sorunun çözümü için, tüm paydaşların işbirliği içinde hareket etmesi ve uzun vadeli stratejiler geliştirmesi gerekiyor. Aksi takdirde, kayıt dışı istihdamın olumsuz etkileri, ülke ekonomisini ve sosyal yapıyı derinden sarsmaya devam edecektir.