Ekonomide Kırılganlık! Büyüme Beklentileri Çakılıyor
Ekonomi

Ekonomide Kırılganlık! Büyüme Beklentileri Çakılıyor


23 June 20255 dk okuma8 görüntülenmeSon güncelleme: 24 June 2025

Dünya Bankası Başekonomist Yardımcısı Ayhan Köse, küresel ekonomideki ciddi kırılganlıklara dikkat çekerek büyüme beklentilerini aşağı yönlü revize ettiklerini açıkladı. Köse, özellikle politika belirsizliğinin ve jeopolitik tansiyonun arttığına vurgu yaparak, küreselleşme karşıtı politikaların da etkili olduğunu belirtti.

Ekonomideki Kırılganlıklar Büyümeyi Nasıl Etkiliyor?

Köse, Dünya Bankası'nın yayımladığı Küresel Ekonomik Beklentiler Raporu'nun bulgularına değinerek, dünya ekonomisinin bu yıl yüzde 2,3 büyümesini beklediklerini ifade etti. Bu oranın, yılbaşındaki yüzde 2,7'lik tahmine göre daha düşük olduğunu belirtti. Ekonomilerin yüzde 70'inde büyüme tahminlerinin aşağı çekildiğini kaydeden Köse, küresel ekonomik büyümedeki yavaşlamanın yapısal problemler nedeniyle bir kısmının kalıcı, bir kısmının da geçici olduğunu söyledi.

Köse, politika yapıcılarının alacağı kararların dünya ekonomisinin gidişini belirleyeceğini vurgulayarak, uzun dönemde büyümede trend bir düşüş olduğunu belirtti. 2000'li yıllarda gelişmekte olan ülkelerde ortalama yüzde 5'lik büyüme rakamları görülürken, bu rakamların zamanla düştüğünü ve gelecekte de düşmeye devam edeceğini öngördüklerini ifade etti.

Kısa ve Uzun Vadede Yapılması Gerekenler

Ekonomik büyüme için kısa, orta ve uzun vadede politika yapıcıların uygulayacağı politikaların çok önemli olduğunu vurgulayan Köse, kısa vadede fiyat istikrarının sağlanması, mali disiplin, bütçe açıklarının düşürülmesi ve borç sorununun kontrol edilmesinin kritik olduğunu belirtti. Orta ve uzun vadede ise yapısal reformlar, beşeri sermaye ve üretkenliğin artırılması, iş ortamının daha iyi hale getirilmesinin önemine değindi.

Köse, gelişmekte olan ülkelerde 2000'li yılların sonrasında yatırımlarda ciddi bir azalma görüldüğünü, dış yatırımlarda ve iç yatırımların büyümesinde düşüş yaşandığını ifade etti. Bunun nedenleri arasında ticari konulardaki çekişmeler, jeopolitik tansiyon ve politika belirsizliğinin yüksek seviyede olması yer alıyor. Ayrıca, birçok ülkede reform iştahının azalmış olması da yabancı sermayenin gelmesini ve özel sermayenin yatırımlarını artırmasını zorlaştırıyor.

  • Fiyat istikrarı sağlanmalı
  • Mali disiplin sağlanmalı
  • Bütçe açıkları düşürülmeli
  • Borç sorunu kontrol altına alınmalı
  • Yapısal reformlar yapılmalı

Enflasyon Beklentileri ve Orta Doğu Gerilimi

Küresel enflasyona yönelik beklentilere ilişkin değerlendirmelerde bulunan Köse, enflasyondaki düşüşün bu yıl biraz gecikeceğini, ancak önümüzdeki yıl daha iyi bir noktaya gelineceğini öngördüklerini belirtti. Özellikle gelişmiş ülkelerde hizmet sektörü enflasyonunda hala bir "katılık" olduğunu ifade etti.

Orta Doğu'da artan gerilimin enerji fiyatları üzerinde ciddi yukarı yönlü bir baskı yarattığına işaret eden Köse, bu durumun enflasyon üzerinde de etkili olabileceğini vurguladı. Merkez bankalarının enflasyon hedeflerini tutturmaya yönelik politikalarda daha aktif olmaları ve bunu kamuoyuna açıkça anlatmaları gerektiğini dile getirdi.

Ayhan Köse'nin açıklamaları, küresel ekonominin önümüzdeki dönemde daha dikkatli ve temkinli olunması gerektiğini gösteriyor. Politika yapıcıların kısa ve orta vadeli güvenilir politikalarla hareket etmeleri, ekonomik kırılganlıkların etkisini azaltabilir ve sürdürülebilir bir büyüme için zemin hazırlayabilir.